Nước cường toan
Nước cường toan là gì?
Nước cường toan (trong tiếng Anh: Aqua Regia) là một dung dịch hóa học mạnh, có khả năng ăn mòn cao. Tên gọi "cường toan" bắt nguồn từ khả năng hòa tan cả những kim loại quý như vàng và bạch kim, điều mà hầu hết các hóa chất khác không làm được.
Nước cường toan là hỗn hợp gồm những gì?
Nước cường toan là hỗn hợp gồm axit nitric (HNO₃) và axit clohydric (HCl) theo một tỉ lệ nhất định. Tỉ lệ phổ biến nhất là 1:3 (1 phần axit nitric và 3 phần axit clohydric). Tỉ lệ này đảm bảo dung dịch có đủ khả năng để oxy hóa và hòa tan các kim loại quý.
Phản ứng của nước cường toan với vàng
Nước cường toan có khả năng hòa tan vàng, một kim loại thường rất bền và khó phản ứng với các hóa chất khác. Phản ứng hóa học giữa vàng và nước cường toan diễn ra như sau:
Sản phẩm thu được là axit cloroauric (H[AuCl₄]), một dạng muối phức của vàng.
Cấu trúc hóa học và cơ chế hoạt động của nước cường toan
- Cấu trúc hóa học (CTHH): Không có công thức hóa học cụ thể, vì nước cường toan là một hỗn hợp. Tuy nhiên, thành phần chủ yếu là:
- HNO₃ (axit nitric): có vai trò oxy hóa kim loại.
- HCl (axit clohydric): cung cấp ion Cl⁻ để tạo phức với kim loại.
- Cơ chế hoạt động: Axit nitric oxy hóa kim loại thành ion dương, trong khi axit clohydric cung cấp ion Cl⁻ để tạo thành phức chất tan, ngăn chặn sự tái tạo bề mặt kim loại.
Ứng dụng của nước cường toan
- Hòa tan kim loại quý: Nước cường toan được dùng để hòa tan vàng và bạch kim trong các quy trình phân tích hóa học và tinh luyện kim loại.
- Sản xuất hợp chất vàng: Dùng trong tổng hợp các hợp chất vàng để phục vụ nghiên cứu hoặc sản xuất công nghiệp.
- Làm sạch dụng cụ thủy tinh: Một số phòng thí nghiệm sử dụng nước cường toan để loại bỏ cặn bẩn kim loại trên dụng cụ thủy tinh.
Từ vựng tiếng Anh liên quan đến nước cường toan
- Nước cường toan: Aqua Regia
- Axit nitric: Nitric acid
- Axit clohydric: Hydrochloric acid
- Hòa tan vàng: Dissolve gold
- Tỉ lệ nước cường toan: Aqua Regia ratio
Nước cường toan là một trong những dung dịch hóa học mạnh nhất được sử dụng trong nghiên cứu và công nghiệp. Tuy nhiên, vì tính chất ăn mòn cao, cần đặc biệt thận trọng khi sử dụng và bảo quản dung dịch này.
